نگاه کردن به چهرهى عالِم عبادت است؟
سؤال: آیا روایتى که مىفرماید: «أَلنَّظَرُ إِلى وَجْهِ الْعالِمِ عِبادَةٌ.»(1)؛ (نگاه کردن به چهره ى عالِم عبادت است.) از باب این است که انسان را به یاد خدا مىاندازد؟
جواب: بله، در روایت است که از حضرت عیسى ـ علیهالسّلام ـ سؤال کردند:
یا رُوحَ اللّهِ مَنْ نُجالِسُ؟ فَقالَ ـ علیهالسّلام ـ : جَالِسُوا مَنْ یُذَکِّرُکُمُ اللّهَ رُؤْیَتُهُ، وَ یَزِیدُ فِى عِلْمِکُمْ مَنْطِقُهُ، وَ یُرَغِّبُکُمْ فِى الاْآخِرَةِ عَمَلُهُ.»(2)
اى روح خدا، با چه کسى مُجالست و هم نشینى کنیم؟ فرمود: با کسى که دیدن او شما را به یاد خدا مىآورد، و سخن او بر دانش شما مى افزاید، و عمل او شما را به آخرت علاقمند مىکند.
و نیز در روایت دارد که:
«أَلنَّظَر إِلَى الْکَعْبَةِ عِبادَةٌ، وَ النَّظَرُ إِلَى الْوالِدَیْنِ عِبادَةٌ، وَ النَّظَرُ فِى الْمُصْحَفِ مِنْ غَیْرِ قِراءَةٍ عِبادَةٌ، وَ النَّظَرُ إِلى وَجْهِ الْعالِمِ عِبادَةٌ، وَ النَّظَرُ إِلى آلِ مُحَمَّد ـ علیهمالسّلام ـ عِبادَةٌ.»(3)
نگریستن به کعبه عبادت است، نگاه کردن به پدر و مادر عبادت است، نگریستن به صفحهى قرآن [حتّى] بدون خواندن آن، عبادت است، نگاه کردن
به روى عالِم عبادت است، و نگاه کردن به اهل بیت حضرت محمّد ـ صلّىاللّهعلیه وآلهوسلّم ـ عبادت است.
و عامّه از عایشه روایت کردهاند که:
«أَبُوبَکرٍ أَطالَ النَّظَرَ إِلى وَجهِ عَلِىٍّ ـ علیهالسّلام ـ . قَیْلَ لَهُ: لِمَ تُطِیلُ النَّظَرَ إِلى وَجْهِهِ. قالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللّهِ ـ صلّىاللّهعلیهوآلهوسلّم ـ یَقُولُ: أَلنَّظَرُ إِلى وَجْهِ عَلِىٍّ عِبادَةٌ.»(4)
روزى ابوبکر به روى على ـ علیهالسّلام ـ خیره شده بود، گفته شد: چرا به چهرهى او خیره شدهاى؟ پاسخ داد: از رسول خدا ـ صلّىاللّهعلیهوآلهوسلّم ـ شنیدم که مىفرمود: نگاه کردن به روى على ـ علیهالسّلام ـ عبادت است.
1. من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 205؛ وسائل الشیعة، ج 12، ص 312؛ ج 13، ص 264 و...
2. اصول کافى، ج 1، ص 49؛ بحارالانوار، ج 1، ص 203؛ ج 14، ص 331 و...
3. من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 205؛ بحارالانوار، ج 96، ص 65. نیز ر.ک: وسائل الشیعة، ج 12، ص 312؛ ج 13، ص 264.
4. ر.ک: بحارالانوار، ج 38، ص 200؛ الصراط المستقیم، ج 3، ص 23؛ العمدة، ص 367 و 368؛ کشف الیقین، ص 450.